Trong phong thủy nhà ở, miệng dẫn khí (khí khẩu) của ngôi nhà là cửa chính, là cổng vào và cửa phòng. Nhưng với nhà chung cư, cửa sổ lại giữ vai trò quan trọng hơn. Với nhà vườn và biệt thự, việc bố trí cửa chính không đơn giản.
Cửa sổ trong nhà biệt thự và nhà vườn không dễ bố trí.
Cửa sổ cho nhà vườn – biệt thự
Thông thường ai cũng nghĩ đối với nhà vườn, biệt thự thì bố trí cửa sẽ dễ hơn nhà ống, nhà phố chật hẹp. Thế nhưng, chính do điều kiện thoải mái đó mà thiếu cân nhắc, tiết chế thì sẽ dẫn tới việc mở cửa tùy tiện, khó kiểm soát về an ninh, cũng như thu vào nhà nhiều yếu tố xấu của môi trường.
Một trong 5 điều kiêng kỵ của phong thủy xưa nay là nhà và cửa không tương xứng nhau. Với dạng nhà vườn theo kiểu truyền thống (cửa mở rộng suốt mặt nước) thì cần lưu ý cửa sổ nên mở ra hàng hiên hoặc mái hắt bao quanh bên ngoài, tạo một trường khí chuyển tiếp. Cửa tương ứng với mặt đứng nhà qua tương quan đặc – rỗng, sáng – tối, cao – thấp… và tương đồng hay tương phản giữa các cửa với nhau.
Trong điều kiện khí hậu Việt Nam, cửa sổ luôn cần được bảo vệ để tránh các xâm hại như có ô văng che mựa tạt nắng gắt, tạo gờ hắt nước, làm viền bệ hoặc viền quanh khung vửa, chỉ móc nước… Tùy điều kiện kinh tế mà ta có thể làm cửa nhiều lớp (loại cửa ngoài chớp, trong kính) để vừa nâng cao tính bảo vệ, vừa dễ dàng điều chỉnh nội khí theo biến đổi môi trường bên ngoài. Rèm hoặc các loại mành sáo, mái hắt, nan chớp… cũng khá quan trọng trong việc chỉnh ánh sáng, che chắn tầm nhìn, giảm tác dụng xung sát bên ngoài vào không gian nhà và tạo nét trang trí hài hòa với các thành phần khác của nội thất biệt thự như tường, sàn, trần và đồ gỗ.
Cửa sổ nhà chung cư
Nhà ở tư nhân có thể dễ dàng bố trí, xoay, đảo cửa theo hoàn cảnh cụ thể để điều chỉnh khí khẩu. Nhưng đối với dạng căn hộ chung cư được xây dựng sẵn với các phần khung, kết cấu và cửa đều cố định thì việc điều chỉnh cửa trở nên khó khăn hơn. Do vậy, cần quan sát để nhận định Cát, Hung và tìm cách chỉnh lý bằng các thủ pháp “mềm”.
Do cửa chính của căn hộ thường là cửa nhỏ (khác với nhà phố hay nhà biệt thự thường là cửa lớn, rộng và cao) và thiết kế căn hộ khép kín nên tác động từ cửa đi không nhiều. Ngược lại, cửa sổ và các cửa phụ ra ban công, loggia, thường làm rộng và sử dụng nhiều hơn. Đối với chung cư cao tầng, cửa sổ trên những tầng cao phải thiết kế phù hợp đảm bảo an toàn (tránh va đập, áp lực gió ngang và giảm bức xạ nhiệt). Đối với các căn hộ trên cao, nhiều mặt thoáng, nắng chói và gió mạnh thì giải pháp dùng rèm hoặc bình phong là tốt nhất. Tùy thời điểm trong ngày, tùy mùa trong năm mà gia chủ kiểm soát mức độ mạnh – nhẹ của luồng khí bằng bình phong (gỗ, vải, kim loại, mây tre…). Ví dụ phòng ngủ có cửa sổ trổ về hướng tây nắng chói chang có thể gắn hệ cửa chớp lam nghiêng bên trong hoặc màn sáo để cản quang. Phòng ngủ vốn thuộc tính âm, độ sáng cần dịu, thông thoáng vừa đủ, có thể bổ sung lớp rèm vải dày bên trong để chủ động điều chỉnh ánh sáng.
